Struikelstenen
Appingedam

schildering op het plafond van de synagoge in Appingedam

Wat zijn struikelstenen

Struikelstenen zijn herdenkingsstenen voor de slachtoffers van het naziregime, zoals Joodse mensen, homoseksuelen en politiek vervolgden. Struikelstenen heten officieel Stolpersteine en zijn bedacht door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Hij liet zich hierbij inspireren door een tekst uit de Talmoed: ‘Een mens is pas vergeten als zijn naam is vergeten’.

In april 2017 lagen er in heel Europa meer dan 60.000 struikelstenen. Ook in Nederland zijn meer dan 4.000 stenen in bijna 150 gemeenten gelegd.

Gunter Demnig legt iedere steen persoonlijk voor de huizen waar de slachtoffers hebben gewoond. Iedereen krijgt een eigen steen. De struikelstenen hebben een afmeting van 10 x 10 cm en zijn aan de bovenkant bedekt met een messing plaatje. Daarin staan naam, geboortejaar, datum van wegvoering, datum en plaats van overlijden, met bovenin de toevoeging ‘Hier woonde’. De stenen liggen vlak in de straat, gelijk met de andere bestrating, maar vallen op door hun kleur en de lichtweerkaatsing. Dit trekt de aandacht van voorbijgangers en die worden zo uitgenodigd om erbij stil te staan. Om het te kunnen lezen, moet je door de knieën en het hoofd buigen. Je buigt op deze manier als het ware voor het slachtoffer. Het struikelen is dus niet letterlijk struikelen, maar symbolisch.

Elk steentje is eigenlijk een klein monument. Door ze voor het huis van de slachtoffers te plaatsen en er hun naam op te zetten, zijn ze heel persoonlijk.
Zo kun je zien waar alle slachtoffers hebben gewoond en krijgen ze weer een plekje in de steden en dorpen waar ze woonden.


demnig_struikelstenen_appingedam